Sau khi đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nhà nước công - nông đầu tiên ở Đông Nam Á, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khởi xướng cho mối quan hệ giữa hai nước khi gửi thư đến Tổng thống Mỹ Harry S. Truman vào ngày 18-1-1946. Tuy nhiên, do ở một giai đoạn lịch sử đầy biến động của nhân loại nên sau gần nửa thế kỷ, hai nước, hai dân tộc mới “khép lại quá khứ, hướng đến tương lai”, mở ra chương mới trong quan hệ hợp tác. Đó là vào đêm 11, rạng sáng 12-7-1995, lãnh đạo hai nước chính thức tuyên bố bình thường hóa quan hệ ngoại giao. Sau sự kiện này, các hoạt động ngoại giao, kinh tế, văn hóa, xã hội... được thiết lập, những khác biệt cũng nhanh chóng xóa tan, niềm tin lẫn nhau ngày càng được củng cố, quan hệ hai nước ngày càng đi sâu vào thực chất và hiệu quả. Những kết quả này đã thúc đẩy hai nước chính thức thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện vào ngày 25-7-2013.
Kể từ ngày bình thường hóa quan hệ đến nay, Việt Nam đã đón 5 chuyến thăm cấp cao của 4 vị Tổng thống Mỹ đến Việt Nam. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ ta cũng đã thực hiện nhiều chuyến thăm Mỹ. Những chuyến thăm cấp cao này đã tăng cường sự hiểu biết, tin cậy lẫn nhau và tạo ra nhiều dấu mốc quan trọng trong hợp tác chính trị, kinh tế, thương mại, khoa học - công nghệ, giáo dục, y tế, môi trường, văn hóa, du lịch và giao lưu nhân dân. Đặc biệt, quan hệ về kinh tế và thương mại giữa hai nước đã có những bứt phá rất ngoạn mục cả số lượng lẫn chất lượng. Thời điểm năm 1995, thương mại song phương của hai nước chỉ 451 triệu USD; đến năm 2022, con số này là 123 tỷ USD, tăng hơn 240 lần và Mỹ trở thành thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn nhất của Việt Nam. Trong 8 tháng năm 2023, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 63 tỷ USD...
Có thể nói, chặng đường 28 năm cùng “phá băng” trong ngoại giao và 10 năm trở thành Đối tác toàn diện tuy chưa dài nhưng hai nước đã vượt qua những nghi kỵ, gạt bỏ khác biệt, tôn trọng lịch sử để cùng hợp tác và hướng về phía trước. Hiện nay, bối cảnh thế giới đang có nhiều biến động, mâu thuẫn về chính trị, kinh tế, sắc tộc, bạo lực vũ trang… diễn biến ngày càng phức tạp. Các thế lực thù địch, phản động vẫn không ngừng tìm mọi cách chống phá cách mạng Việt Nam, phủ nhận thành quả của đất nước do Đảng lãnh đạo và xuyên tạc mối quan hệ Việt - Mỹ. Do đó, chúng ta vừa phát huy những thành tựu trong quan hệ đối ngoại, hợp tác giữa hai nước nói riêng và quan hệ giữa Việt Nam và cộng đồng quốc tế nói chung vừa nêu cao tinh thần cảnh giác để đấu tranh chống lại những âm mưu thâm độc của kẻ thù; tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, thể chế chính trị của nhau để hướng tới tương lai.
Vì vậy, chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Việt Nam là một sự kiện rất đặc biệt, là dịp để nhân dân hai nước có quyền kỳ vọng vào mối quan hệ hợp tác có những bước tiến nhằm tạo ra những mốc son mới, đóng góp thiết thực vào nền hòa bình, ổn định và thịnh vượng không chỉ ở riêng khu vực châu Á - Thái Bình Dương mà còn trên phạm vi toàn thế giới.