Người lao động thiệt thòi
Bà N.T.H làm việc tại Công ty CP May xuất khẩu Đại Việt ở Cụm công nghiệp Hương Sơ, TP. Huế. Khi bị bệnh viêm gan mãn tính phải nằm viện điều trị, bà mới tá hỏa vì thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) của mình không còn giá trị sử dụng. Sau khi lên cơ quan BHXH tỉnh hỏi, bà H. mới biết do công ty còn nợ BHXH và BHYT nên theo quy định, đơn vị sử dụng lao động chậm đóng BHYT từ 30 ngày trở lên thì thẻ BHYT của toàn bộ NLĐ đang tham gia BHXH, BHYT tại đơn vị bị tạm dừng giá trị sử dụng. Bà H. phải tự bỏ tiền túi trả số tiền hơn 6 triệu đồng sau thời gian nằm viện điều trị. “Là công nhân lương tiền đã ít ỏi, vậy mà giờ đây còn phải gánh thêm các khoản viện phí, chi phí khám chữa bệnh nữa nên tôi rất lo”, bà H. chia sẻ.
Theo báo cáo của BHXH tỉnh, tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tính đến tháng 6/2022 là 207.364 triệu đồng, so với cùng kỳ năm trước tăng 11.790 triệu đồng. Trong đó, số tiền nợ của các đơn vị cùng tham gia BHXH, BHYT, BHTN là 198.217 triệu đồng, bao gồm nợ BHXH 178.376 triệu đồng, tăng so với cùng kỳ 11.223 triệu đồng; nợ BHYT 14.426 triệu đồng, tăng 580 triệu đồng; nợ BHTN 4.934 triệu đồng, giảm so với cùng kỳ 1.222 triệu đồng. Một số DN nợ nhiều, như Công ty May xuất khẩu Đại Việt hơn 6 tỷ đồng, Công ty CP Xây dựng giao thông Thừa Thiên Huế 4,5 tỷ đồng, Công ty TNHH Hàng không Lữ hành Việt Nam gần 4 tỷ…
Tuyên truyền chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế đến với người dân
Các DN còn nợ BH tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp 481 triệu đồng, giảm so với cùng kỳ năm trước 739 triệu đồng. Tính đến nay, số tiền ngân sách Nhà nước chưa chuyển đóng, hỗ trợ đóng BHYT cho các đối tượng là 9.147 triệu đồng, tăng so với cùng kỳ 1.948 triệu đồng.
Theo lãnh đạo BHXH tỉnh, thời gian qua, đơn vị đã phối hợp với các ngành, địa phương nỗ lực đôn đốc thu, song tình trạng nợ đóng BHXH có dấu hiệu tăng. Nguyên nhân khách quan là do dịch COVID-19 làm ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất, kinh doanh, khiến nhiều DN chưa cân đối được nguồn tiền để đóng BHXH cho NLĐ. Mặt khác, một số đơn vị, DN chưa chấp hành nghiêm quy định, cố tình nợ đóng, trốn đóng hoặc đóng BHXH không đúng quy định. Điều này làm ảnh hưởng đến nhiều người, nhiều phía. Về phía DN, chỉ khi quan tâm, bảo đảm các quyền lợi BHXH, BHYT cho NLĐ, DN mới có được lực lượng lao động yên tâm gắn bó lâu dài. Còn với NLĐ, nếu không may làm việc trong các đơn vị nợ BHXH, họ bị ảnh hưởng đến những quyền lợi chính đáng, nhất là khi không may bị ốm đau, tai nạn, mắc các bệnh nghề nghiệp.
Để đẩy nhanh tiến độ trả nợ BH, BHXH tỉnh đã làm việc trực tiếp tại đơn vị để đôn đốc thu, thu nợ, tiến hành thanh tra, kiểm tra, nhất là thanh tra chuyên ngành để đôn đốc thu nợ. Đồng thời, thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ thu nợ như, công khai danh sách đơn vị nợ trên Trang thông tin điện tử của BHXH tỉnh, Huế-S, phương tiện thông tin đại chúng, giảm giá trị sử dụng thẻ BHYT đối với các đơn vị cố tình nợ tiền đóng BHYT kéo dài; đôn đốc việc chuyển tiền ngân sách Nhà nước đóng, hỗ trợ đóng BHYT, BHXH tự nguyện cho các đối tượng.
Qua thanh tra và kiểm tra, đến nay đã đôn đốc các đơn vị nợ BHXH, BHTN, BHYT chuyển nộp tiền nợ BH với tổng số tiền hơn 4.570 triệu đồng. Bên cạnh một số DN vẫn còn rất khó khăn trong việc phục hồi lại hoạt động sản xuất kinh doanh, nên việc chuyển nộp tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN không kịp thời, dẫn đến nợ đọng thì vẫn còn nhiều DN cố tình trốn đóng, thường xuyên nợ đọng, chiếm dụng tiền đóng các loại BH dẫn đến nợ kéo dài, số tiền nợ lớn.
Đốc thu - giảm nợ
Theo Giám đốc BHXH tỉnh, ông Nguyễn Viết Dũng, đơn vị đang thực hiện đồng bộ các giải pháp để khai thác, phát triển người tham gia BHXH, BHYT, đốc thu giảm nợ, thực hiện thu đạt kế hoạch về số người tham gia, số tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN theo chỉ tiêu được BHXH Việt Nam giao. Đồng thời, tiếp tục triển khai rà soát, điều tra, khai thác người tham gia BHXH, BHYT, BHTN… theo dữ liệu cơ quan thuế cung cấp.
Trước thực trạng nợ BH tăng cao, cuối tháng 7/2022, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, ông Nguyễn Thanh Bình ban hành Quyết định số 111 thành lập Tổ thu nợ liên ngành BHXH, BHYT và BHTN trên địa bàn tỉnh. Theo quyết định, Tổ trưởng là Phó Giám đốc BHXH tỉnh phụ trách công tác thu, các tổ phó và tổ viên là đại diện của các đơn vị: BHXH tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Cục Thuế tỉnh, Ban Quản lý khu kinh tế - công nghiệp tỉnh, Liên đoàn Lao động và Công an tỉnh.
Theo đó, Tổ thu nợ liên ngành BHXH, BHYT, BHTN có nhiệm vụ giúp Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT thực hiện nhiệm vụ xây dựng kế hoạch, tổ chức đôn đốc, làm việc trực tiếp với các đơn vị sử dụng lao động nợ BHXH, BHYT, BHTN từ 6 tháng trở lên. Đồng thời, tổng hợp kết quả, báo cáo và đề xuất các giải pháp nhằm hạn chế tối đa tình trạng nợ BHXH, BHYT, BHTN nhằm phát huy vai trò của các ngành đối với công tác đôn đốc thu hồi nợ BHXH, BHYT, BHTN, kiên quyết xử lý đối với những đơn vị cố tình chây ỳ, trốn đóng, nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ.