"Nhìn tổng thể, VHNT đã nắm bắt dòng mạch chính là chủ nghĩa yêu nước và nhân văn, gắn bó với dân tộc, nỗ lực phản ánh chân thật cuộc sống đấu tranh cách mạng và lao động sáng tạo của nhân dân... Chủ nghĩa nhân văn, phẩm chất nhân đạo được phát huy và đề cao. VHNT đã cố gắng phát hiện, khẳng định các nhân tố mới, tham gia cuộc đấu tranh lên án cái xấu, cái ác, sự biến chất, thoái hóa về nhân cách, lối sống và đạo đức trong một bộ phận xã hội" (Nghị quyết 23-NQ/TW, ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị về Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới). Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943, Đảng ta khẳng định, VHNT là một bộ phận đặc biệt của văn hóa mà Đảng cần phải lãnh đạo để tạo sức mạnh tinh thần to lớn trong nhân dân. Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: "Tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả của các loại hình văn hóa, văn nghệ... Chú trọng nâng cao giá trị tư tưởng, nghệ thuật, đồng thời bảo đảm tự do, dân chủ trong sáng tạo VHNT; khuyến khích những tìm tòi mới làm phong phú thêm bản sắc văn hóa Việt Nam; hạn chế các lệch lạc, các biểu hiện chạy theo thị hiếu tầm thường...". Trong đời sống hiện nay, VHNT tiếp tục dòng mạch chính của chủ nghĩa nhân văn yêu nước; lực lượng VNS đã hòa mình vào thực tiễn cuộc sống, chủ động đổi mới tư duy; tích cực giữ gìn và phát huy các yếu tố tích cực, lành mạnh; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

VHNT với đặc trưng, ưu thế của một loại hình nghệ thuật, thông qua hình tượng nghệ thuật để tác động vào tư tưởng, tình cảm, làm thay đổi nhận thức, hành động con người vươn tới chân - thiện - mỹ. Với âm mưu "diễn biến hòa bình", các thế lực thù địch thấy được lợi thế, sức mạnh của VHNT đối với việc bảo vệ chính trị tư tưởng, hiểu được vai trò của VNS trong việc xây dựng thế giới tinh thần xã hội nên đã thực hiện ý đồ chống phá. Trong số những "chiêu" để lôi kéo quần chúng theo "ý thức hệ" của những kẻ thù địch, chúng hướng đến là lực lượng VNS để tìm mọi cách mua chuộc và dụ dỗ một số VNS "bẻ cong" ngòi bút chống lại chế độ ta, dựng lên các diễn đàn mạng về VHNT và lợi dụng diễn đàn này dần dần chuyển từ mục đích hoạt động VHNT sang mục đích chính trị để xuyên tạc, nói xấu chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng, Nhà nước với mục đích cuối cùng là xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, lật đổ chính quyền, xóa bỏ chế độ. Trong thực tiễn đời sống VHNT, có một số VNS bản lĩnh chính trị không vững vàng bị chúng lợi dụng, mua chuộc đã viết nên những tác phẩm có nội dung xuyên tạc, phản cảm, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của đất nước, nhằm gieo rắc tâm lý hoài nghi, hoang mang, bi quan về cuộc sống, đi ngược lại ích quốc gia, dân tộc. Một số VNS vì bất mãn cá nhân, lợi dụng tự do dân chủ, tự do ngôn luận đã thành lập các hội đoàn, các nhóm nghệ thuật tự do, có những sáng tác thoát ly khỏi đời sống chính trị - xã hội, ủng hộ quan điểm nghệ thuật vị nghệ thuật, nghệ thuật đối lập với tuyên truyền, giáo dục. Họ còn cấu kết với các phần tử bất mãn ở nước ngoài để tranh thủ nguồn tài trợ về tài chính, in ấn, phát hành tác phẩm. Bên cạnh đó còn có những hiện tượng, khuynh hướng cực đoan gây bức xúc trong dư luận xã hội qua những phát ngôn, bình luận của cá nhân VNS, trí thức trên phương tiện truyền thông nước ngoài, trên trang mạng cá nhân... Đây là vấn đề cần được nhận diện để phòng, chống, làm trong sạch đời sống VHNT, góp phần vào công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy", "Văn hóa, nghệ thuật cũng như mọi hoạt động khác, không thể đứng ngoài mà phải ở trong kinh tế và chính trị". VHNT đóng vai trò là một mặt trận quan trọng trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thẩm thấu vào đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa - xã hội, tạo niềm tin, động lực giúp con người khắc phục vượt qua khó khăn, thử thách,  nỗ lực vươn lên xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp. Mỗi VNS luôn "xứng đáng với danh hiệu cao quý nghệ sĩ - chiến sĩ, là lực lượng nòng cốt trực tiếp tạo nên nền VHNT cách mạng của dân tộc trong thời kỳ mới" (Nghị quyết 23-NQ/TW). Người nghệ sĩ phải giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa tư cách người nghệ sĩ và trách nhiệm công dân, giữa nghệ thuật và chính trị, giữa cái tôi cá nhân với cộng đồng, xã hội. Nhà thơ Tố Hữu đã từng nói: "Văn học không chỉ là văn chương mà thực chất là cuộc đời. Văn học sẽ không là gì cả nếu không vì cuộc đời mà có. Cuộc đời là nơi xuất phát, cũng là nơi đi tới của văn học". VNS thông qua những sáng tác của mình để lấy cái đẹp dẹp cái xấu, lấy cái tích cực đẩy lùi cái tiêu cực, làm cho đời sống tinh thần trong sáng, lành mạnh, phong phú, tạo dựng và củng cố niềm tin, sự ổn định để phát triển quê hương, đất nước.

Tiếp tục thực hiện có hiệu quả hơn nữa Chỉ thị 46-CT/TW của Ban Bí thư về "Chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa phẩm độc hại, gây hủy hoại đạo đức xã hội" gắn với đấu tranh chống các quan điểm sai trái, lệch lạc trong VHNT, xem đây là nhiệm vụ quan trọng để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng theo tinh thần Nghị quyết 35-NQ/TW của Bộ Chính trị. Thẩm định tốt các tác phẩm VHNT trước khi công chiếu, trình diễn, trưng bày, quảng bá. Những việc làm sai trái, vi phạm pháp luật của nghệ sĩ trong phát ngôn, trả lời phỏng vấn, đưa tin, bài và có những sáng tác gây tổn hại đến lợi ích quốc gia, xuyên tạc, bôi nhọ hình ảnh đất nước và con người Việt Nam thì cần phải xử lý nghiêm.

Để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cần sự hợp lực của nhiều thành phần, nhiều nhân tố, trong đó có vai trò quan trọng của đội ngũ VNS. Bằng tài năng và trách nhiệm của mình với Tổ quốc, với nhân dân, "Văn nghệ sĩ, người chiến sĩ xây dựng và phát triển nền văn nghệ tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, cần phát huy lòng yêu nước nồng nàn, gắn bó máu thịt với nhân dân, nêu cao trách nhiệm công dân, sáng tạo nên nhiều tác phẩm có giá trị phụng sự đất nước và dân tộc" (Nghị quyết 23-NQ/TW).