Với 80 năm tuổi đời nhưng gần 57 năm tuổi Đảng, 14 năm lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam trên cương vị Tổng Bí thư, hơn 2 năm làm Chủ tịch nước và có 05 năm trên cương vị Chủ tịch Quốc hội, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã có những đóng góp to lớn cho Đảng, cho Tổ quốc. Trong đó, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng là “dấu ấn đặc biệt” trong di sản của Tổng Bí thư. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng coi việc giữ Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh là “điều trước hết”, cũng là “then chốt” để phát triển đất nước, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam -“nơi sự phát triển thực sự vì con người, phát triển kinh tế đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội; xã hội nhân ái, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, hướng tới các giá trị tiến bộ, nhân văn”. Tổng Bí thư khẳng định: “Chỉ có những người với “bàn tay sạch”, “tấm lòng sạch” mới có đủ dũng khí để dọn sạch tàn dư của những thói hư tật xấu đã len lỏi vào một bộ phận cán bộ của chúng ta”. Từ đó, Tổng Bí thư đã chỉ đạo việc xây dựng và thực hiện nhiều Nghị quyết quan trọng về công tác xây dựng Đảng, như Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và XII, Kết luận số 21 khóa XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Những Nghị quyết, Kết luận này đã đặt ra yêu cầu cấp bách về việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, bài bản, kiên trì, không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, nghiêm minh nhưng rất nhân văn của Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có bước tiến mạnh, đi vào chiều sâu, đạt nhiều kết quả, rất quan trọng, toàn diện, để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội và thực sự “đã trở thành phong trào, xu thế không thể đảo ngược”, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao, được bạn bè quốc tế ghi nhận.
Trên lĩnh vực kinh tế, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có những chỉ đạo và đóng góp quan trọng vào việc nghiên cứu và phát triển mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Tổng Bí thư nhấn mạnh sự cần thiết phải kết hợp hài hòa giữa các quy luật của kinh tế thị trường với định hướng xã hội chủ nghĩa, nhằm đảm bảo sự phát triển kinh tế đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội. Tổng Bí thư đã chỉ đạo việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trong đó nhấn mạnh vai trò của nhà nước trong việc định hướng, điều tiết và tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển. Đồng chí cũng chú trọng đến việc phát triển đồng bộ các thành phần kinh tế, khuyến khích đổi mới sáng tạo và ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế… Dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam đã nâng cao uy tín trên trường quốc tế và là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất châu Á.
Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Tổng Bí thư chỉ đạo việc đẩy mạnh cải cách tư pháp, tăng cường vai trò của tòa án, đảm bảo công lý và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Đồng chí cũng nhấn mạnh việc hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong các cơ quan nhà nước.
Trong kho tàng di sản Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để lại cho dân tộc, tư tưởng về chủ nghĩa xã hội Việt Nam có ý nghĩa to lớn trong định hướng con đường phát triển của đất nước trong thời kỳ đổi mới. Tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” là sự tổng kết thực tiễn và phát triển lý luận về xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam thời kỳ đổi mới. Đây là giá trị to lớn, có ý nghĩa định hướng Đảng ta tiếp tục đổi mới nhận thức, phát triển và hoàn thiện lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong điều kiện đổi mới, phát triển đất nước.
Trong công tác đối ngoại, tại Hội nghị đối ngoại toàn quốc được tổ chức vào ngày 14/12/2021, lần đầu tiên khái niệm hay trường phái “Ngoại giao cây tre Việt Nam” được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đưa ra. Đây là sự đúc kết, hình tượng hóa đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác, phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế mà Đảng ta đã và đang thực hiện, trên cơ sở kế thừa và phát huy bản sắc, truyền thống dân tộc, tiếp thu chọn lọc tinh hoa thế giới và tư tưởng tiến bộ của thời đại. Và đến nay, những quan điểm và hoạt động đối ngoại của Tổng Bí thư đã để lại những dấu ấn đặc biệt quan trọng, tiếp tục khẳng định nền đối ngoại và ngoại giao mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”, nâng cao uy tín, vị thế quốc tế của Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Đặc biệt, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có được sự tín nhiệm, uy tín cao trong Đảng và trong toàn dân, bởi không chỉ ở năng lực, tài năng mà còn ở nhân cách. Ở Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn sáng ngời những phẩm chất, nhân cách của nhà văn hóa lớn, bình dị, mẫu mực, đôn hậu, gần dân, sát dân, cả cuộc đời lo cho dân. Có lẽ, câu nói được nhiều người chia sẻ nhất lúc này chính là câu nói“Danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất”. Trong suốt quá trình lãnh đạo Đảng, tại nhiều cuộc họp khác nhau, Tổng Bí thư đều nhất quán quan điểm: “Mọi đảng viên đều phải tự gột rửa, tự sửa mình”. Tổng Bí thư cũng không ít lần căn dặn lãnh đạo, cán bộ, đảng viên: “Đừng bị cám dỗ bởi những lợi ích xấu xa, những việc làm vô liêm sỉ”; “Điều quan trọng là đạo đức, danh dự”. Đây là lời nhắc nhở và là một tiếng chuông thức tỉnh đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện nay, không chỉ về phẩm chất liêm chính và danh dự, mà rộng hơn là ý thức giữ gìn và vun đắp phẩm giá và nhân cách của một con người.
Vượt ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, lãnh đạo nhiều nước, tổ chức quốc tế, các chính đảng đã đến Đại sứ quán và cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở các nước để viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, bày tỏ ngưỡng mộ và trân trọng cuộc đời, sự nghiệp, và những cống hiến to lớn của Tổng Bí thư trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, cũng như góp phần thúc đẩy hữu nghị, hợp tác ở khu vực và trên thế giới. Truyền thông thế giới đã có nhiều bài viết về Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng của chúng ta. Trong bài viết có tựa đề “Cuộc đời, sự nghiệp và di sản lớn nhất của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng” đăng trên hãng tin Sputnik (Nga) có đoạn: “Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhà chính trị xuất sắc của Việt Nam, người chiến sĩ Cộng sản trung kiên, tận tâm cống hiến cả cuộc đời và sự nghiệp vì nước vì dân, được yêu mến cả trong và ngoài nước”.
Thật vậy, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng xứng đáng là Người Cộng sản Chân chính, Nhà văn hóa lớn, Người học trò rất xuất sắc, gương mẫu, trung thành, tiêu biểu của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các nhà lãnh đạo tiền bối ưu tú của Đảng ta, dân tộc ta, nhân dân ta. Tổng Bí thư ra đi nhưng tên tuổi, sự nghiệp, tấm lòng nhân ái, trọng dân, thương dân, gắn bó máu thịt với nhân dân còn mãi. Tư tưởng, đạo đức, tác phong, lối sống của Tổng Bí thư mãi là “kim chỉ nam”, tấm gương cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta học tập, noi theo, kiên quyết, kiên trì ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng đất nước ta phồn vinh, hạnh phúc.
Hà Tiên